Środki ochrony osobistej wykorzystywane przez straż pożarną mają za zadanie chronić strażaków przed niebezpiecznymi czynnikami, jakim na co dzień stawiają czoła. Obejmują one przede wszystkim specjalistyczną odzież ochronną, w której skład wchodzą solidne hełmy strażackie. Podobnie jak w przypadku pozostałych elementów stroju strażaka, nakrycia głowy także powinny być dobierane na podstawie specyfiki prowadzonej akcji ratowniczo-gaśniczej. Dzięki temu możliwa będzie skuteczna ochrona przed potencjalnymi zagrożeniami mogącymi wystąpić w danych warunkach.
Podstawową funkcją hełmów strażackich jest ochrona głowy i szyi strażaka przed urazami z powodu np. spadających odłamków, gałęzi drzew czy cieknących substancji chemicznych. Jednocześnie takie specjalistyczne nakrycia głowy stanowią zabezpieczenie przed wysokimi temperaturami, a niejednokrotnie chronią też twarz strażaka – w tym jego wzrok i słuch. Wszystkie hełmy strażackie składają się ze skorupy, czyli twardej powłoki chroniącej głowę, a także z wewnętrznej więźby zapewniającej amortyzację uderzeń oraz umożliwiającej stabilne dopasowanie. Oprócz tego podstawowymi elementami hełmów są też przyłbica zabezpieczająca twarz, możliwa do ukrycia pod skorupą, jak również element ochrony karku.
Wszystkie hełmy wykorzystywane przez straż pożarną muszą być zgodne z normami, aby mogły niezawodnie spełniać swoje zadanie w czasie akcji ratowniczo-gaśniczych, a zarazem skutecznie chronić strażaków. Regulacje te pozwalają jednocześnie na dokonanie podziału hełmów strażackich:
● hełmy do gaszenia pożarów w budynkach (norma EN 443) – podstawowe nakrycie głowy strażaka, służące do ochrony przed uderzeniami, temperaturą oraz substancjami chemicznymi w różnego rodzaju obiektach. Warto wspomnieć, że jedynym dopuszczonym do użytku w naszym kraju rodzajem takich hełmów jest typ B, gdzie skorupa zakrywa uszy strażaka – w typie A nie ma to miejsca i nie można ich stosować w pożarach wewnętrznych;
● hełmy do gaszenia pożarów na terenach niezurbanizowanych (EN 16471) – służą przede wszystkim do prowadzenia akcji terenowych, a więc np. do gaszenia pożarów roślinności, w tym lasów czy pól; mogą dysponować otworami wentylacyjnymi w skorupie, która, w przeciwieństwie do hełmów zgodnych z normą EN 443, nie musi zakrywać uszu strażaka,
● hełmy dla ratownictwa technicznego (EN 16473) – to rozwiązanie bardzo podobne do wcześniejszego, lecz przeznaczone do prowadzenia działań ratowniczych na terenach zabudowanych poza wnętrzami budynków, a także np. w obrębie infrastruktury drogowej.
Wybór hełmu odpowiedniego do warunków konkretnej akcji ratowniczo-gaśniczej ma kluczowe znaczenie dla jej skuteczności, a tym samym dla ludzkiego zdrowia i życia. Jednocześnie to właśnie nakrycie głowy chroni strażaka przed urazami – niewłaściwie dobrane może nie spełnić swojego zadania. Straż pożarna, czy to państwowa, czy ochotnicza, zawsze powinna więc dysponować wysokiej klasy sprzętem pożarniczym, spełniającym obowiązujące normy – takim jak hełmy oferowane w sklepie strażackim HERO.